Herbruikbare natuurleien Welsh Slate

Zo kan een natuurlei van goede kwaliteit, afkomstig van Welsh Slate, nog opnieuw worden gebruikt nadat hij 100 jaar op een dak heeft gelegen. We wilden graag meer over dit circulair proces weten en zijn daarom zelf te rade gegaan bij Michael Hallé, hoofd verkoop bij Welsh Slate. Hieronder lees je ons interview met hem.

Waar moet je op letten wanneer je leien van Welsh Slate wilt hergebruiken?

“Het percentage dat werkelijk gerecycleerd kan worden, is afhankelijk van een aantal factoren: het is belangrijk om de herkomst van de lei te weten voordat hij opnieuw wordt gebruikt; oorsprong en leeftijd zijn cruciaal.”

Vanaf welke leeftijd kunnen we jullie leien best niet meer hergebruiken?

“Zoals ik net al zei, hangt dat af van de oorsprong, maar ook van de waterabsorptie. Wanneer een lei op het dak ligt en ouder wordt, neemt de waterabsorptie toe. Dankzij zijn hardheid en duurzaamheid, gaat dit proces bij onze Welshe leien trager dan bij elke andere lei. Echter, wanneer een Penrhyn lei ongeveer 150 jaar oud is, zal de Waterabsorptie ongeveer 1% bereiken. Dat percentage is ongeveer gelijk bij een Ffestiniog lei van rond de 120 jaar oud. In onze klimatologische omstandigheden is dit het niveau van waterabsorptie waarop de lei achteruit begint te gaan.”

Kan een lei die van een dak wordt gehaald meteen dienen voor hergebruik?

“Je moet voorzichtig zijn. Zo kan bijvoorbeeld een Penrhyn lei die van een gebouw uit 1870 wordt gehaald, een gebruiksduur hebben van minder dan 10 jaar. De leeftijd van het gebouw geeft namelijk niet het volledige verhaal weer; was dat de eerste keer dat die leien werden gebruikt of zijn ze al een keer eerder in hun leven ingezet in het circulaire proces?
Daarom is het van uiterst belang dat de leien voorzichtig worden verwijderd, idealiter met een leisteen ripper, om zo schade aan de spijkergaten te voorkomen. Daarna dienen de leien te worden onderzocht. Er moet bijzondere aandacht worden besteed om ervoor te zorgen dat er geen overmatige afsplintering van de spijkergaten is en dat er geen teken van delaminatie van de leisteen is.”

Waarop moeten we nog letten vooraleer we zo een gerecycleerde lei op een dak leggen?

“De leisteen moet nog steeds “klinken” wanneer erop wordt geslagen, als er een doffe plof is, is de lei niet goed. Als de achterkant van de lei poederachtig is, wijst dat op achteruitgang en wordt de lei beter niet opnieuw gebruikt.
Controleer of de bestaande spijkergaten de juiste maat hebben om de gespecificeerde overlap te behouden.”

Wat versta je onder de juiste maat van spijkergaten?

“Als de bestaande gaten vergroot zijn, is het noodzakelijk om nieuwe gaten te maken. Dat zal enkel mogelijk zijn indien de nieuwe spijkergaten niet meer dan 30 mm van de rand van de lei kunnen worden geplaatst.
In sommige gevallen zullen de leien al opnieuw bevestigd zijn tijdens hun leven. Er kunnen dan meerdere spijkergaten zijn wat ervoor zorgt dat het hergebruik ervan bijna onmogelijk is.
Indien er nieuwe gaten moeten worden gemaakt in de lei, mogen de bestaande gaten nooit onder de nieuwe gaten komen, omdat dit de wind- en waterdichtheid van het dak in gevaar kan brengen.

Heb je om af te sluiten nog een handige tip?

“Sorteer herbruikbare leien in stapeltjes van dezelfde dikte waarbij de dikste leien aan de dakrand worden gelegd en de dunste tot aan de nok.”